10 juli 2025

In het LOVP van 30 juni is vooral gesproken over de financiële situatie van de politie en het komen tot een sluitende begroting voor 2026. Dit in navolging van een extra LOVP op 12 juni 2025. Daarnaast is kort gesproken over de stand van zaken ten aanzien van het proces om te komen tot een nieuwe sterkteverdeelsystematiek waar AEF een toelichting op gaf. Ook is gesproken over de nieuw te maken wetgeving op het gebied van online gegevensvergaring door de politie ten behoeve van openbare orde handhaving. Tot slot is de vervolgevaluatie van de politiewet aan bod gekomen. 

Financiële situatie politie

Nadat het LOVP in februari 2025 is geïnformeerd over substantiële meerjarige financiële problematiek bij de politie, is besproken de exacte omvang daarvan beter in beeld brengen. Dit heeft ertoe geleid dat het LOVP eerder deze maand werd geïnformeerd dat de politie oplopend tot 2030 een structureel tekort van ongeveer 900 miljoen euro kent. De minister heeft de Kamer geïnformeerd en de regioburgemeesters hebben samen met het OM als gezagen een oproep aan de politiek gedaan naar aanleiding daarvan. Zowel in een extra overleg op 12 juni 2025 als in het LOVP van 30 juni 2025 is gesproken over deze problematiek en hoe daarmee om te gaan. De oorzaken van de problematiek liggen op meerdere gebieden, maar zijn direct gekoppeld aan het beheer en de bedrijfsvoering van de politie. Om een belangrijk gedeelte van deze kosten te beheersen worden door de politie interne financieel-technische maatregelen genomen die volgens politie en minister de taakuitvoering niet raken. De regioburgemeesters hebben aangegeven deze maatregelen risicovol te vinden. Enerzijds omdat de haalbaarheid ervan onhelder blijft (in totaal wordt er op termijn een tekort van bijna 600 miljoen intern opgelost), anderzijds omdat de stelling dat dit kan zonder het werk op straat te raken niet realistisch is volgens de regioburgemeesters. Wel wordt getracht de GGP en opsporing in de basisteams te ontzien. Van de resterende problematiek van zo’n 300 miljoen euro wordt nadrukkelijk naar bezuiniging op politiepersoneel gekeken, omdat aangegeven wordt dat dit de enige resterende optie is. Dit raakt de taakuitvoering nadrukkelijk en dat vinden de regioburgemeesters onacceptabel en maatschappelijk onuitlegbaar. De minister heeft naar aanleiding van de val van het Kabinet aangegeven geen sluitende meerjarenbegroting te willen presenteren, waardoor we meer tijd hebben om met elkaar keuzes te maken. Voor de begroting van 2026 is echter ook reeds een resterende opgave van zo’n 86 miljoen euro aangekondigd, waarvoor ook naar bezuiniging op personeel wordt gekeken. De regioburgemeesters hebben aangegeven geen steun te geven aan deze begroting die door de minister wordt vastgesteld. Zij vinden onder andere dat er meer geld moet worden vrijgemaakt uit de Hoofdlijnakkoordgelden om eerst de basis op orde te krijgen. De minister heeft tijdens het LOVP hoe de HLA-middelen volgens hem al worden ingezet voor de financiële problematiek. De regioburgemeesters vinden tevens dat er tijdens de besluitvorming rond de begroting (augustus) extra geld moet worden vrijgemaakt. In plaats daarvan is het probleem voor 2026 bij politie juist met 43 miljoen euro vergroot door de minister als gevolg van de voorjaarsnota besluitvorming (grotendeels resultaat van een overheidsbrede taakstelling). In het LOVP zijn de verschillende standpunten niet nader tot elkaar gekomen. Dat betekent dat de regioburgemeesters hebben aangegeven de begroting 2026 niet te steunen. De minister heeft toegezegd dat in de meerjarige begroting 2027-2029 vooralsnog geen bezuiniging op personeel wordt doorgevoerd en dat voorstellen en keuzes om het meerjarig structureel tekort te dekken vanaf het najaar eerst gezamenlijk worden doorlopen. Op 2 juli jl. heeft een rondetafelgesprek met de Kamer plaatsgevonden waar ook de regioburgemeesters vertegenwoordigd zijn. 

Sterkteverdeelsystematiek

Al enige tijd werkt AEF in opdracht van het departement aan een nieuwe verdeelsystematiek om sterkte over politie-eenheden te verdelen. AEF heeft de stand van zaken ten aanzien van dit proces toegelicht. Gedurende de zomer is er ruimte voor verdiepende vragen door de regioburgemeesters, waarna het eindrapport in september in het LOVP wordt besproken. 

Online informatievergaring politie

De minister werkt aan een wetsvoorstel waarin de politie extra bevoegdheden krijgt om online informatie te vergaren ten behoeve van de openbare orde handhaving. Omdat deze bevoegdheden een meer dan geringe inbreuk maken op de persoonlijke levenssfeer van burgers vraagt dit om aanvullende wetgeving. Binnenkort gaat dit wetsvoorstel in consultatie. De regioburgemeesters staan achter de noodzaak voor deze bevoegdheden voor de politie. Zij vrezen echter dat de wijze waarop een aanvullende toets vanuit het gezag nu geregeld gaat worden, tot onuitvoerbaarheid en grote administratieve lasten gaat leiden. Dat geldt zowel voor politie als voor de burgemeester zelf. Dat zou het gebruik in de weg gaan zitten, terwijl het hier over informatie gaat die noodzakelijk is voor openbare orde handhaving. Zij hebben een dringende oproep gedaan te zorgen dat hier uitvoerbare wetgeving komt te liggen met een lichtere vorm van een gezagstoets. 

Evaluatie Politiewet

De globale onderzoeksvragen voor een vervolg evaluatie rond de politiewet zijn aan bod gekomen en met elkaar vastgesteld. Het WODC zal op basis van een korte bespreeknotitie komen tot een onderzoeksopzet. Planning is dat onder regie van het WODC de evaluatie in 2026 zal starten. 

Tot slot

Tot slot is kort teruggeblikt op het verloop van de NAVO top. Complimenten zijn over en weer uitgesproken richting alle diensten; nadrukkelijk richting de politie, die met enorme inzet een veilig verloop mogelijk heeft gemaakt.