4 oktober 2022

In het LOVP van 26 september 2022 spraken de deelnemers, waaronder de (regio)burgemeesters, onder meer over de verdeling tussen de eenheden van extra agenten voor de wijk, de Veiligheidsagenda, de transitie van de landelijke eenheid en het strategisch organisatie- en personeelsplan. Daarnaast werd stilgestaan bij het onderwerp maatschappelijke onrust en kwam diversiteit en bezetting bij de politie aan de orde. Ook werd gesproken over het leveren van bijstand door de politie bij registratie in het asielproces.

Verdeling agenten

De minister heeft een voorstel gedaan om de extra 700 agenten voor de wijk (motie Hermans c.s.) te verdelen over de regionale eenheden. Het voorstel is besproken en de verdeling is door de minister vastgesteld. Daarbij is zoals eerder afgesproken de lijn gecontinueerd om aspiranten (leerling agenten) uit de formatieve operationele sterkte te halen en deze te vervangen door volledig opgeleide agenten. In het voorstel zijn drie uitgangspunten verwerkt.

• Als basis zijn de percentages uit het besluit verdeling sterkte en middelen politie gehanteerd.
• Alle eenheden profteren mee.
• De verschillen in het percentage aandeel aspiranten in de formatieve sterkte van eenheden worden verder verevend.

De verdeling binnen de eenheden is aan de gezagen. De eerste 350 opgeleide extra agenten zullen in 2026 startbekwaam aan de slag kunnen gaan in de eenheden. In 2027 volgen dan de volgende extra 350 agenten.

Veiligheidsagenda

Ten aanzien van de Veiligheidsagenda zijn de uitgewerkte thema’s en bijbehorende doelstellingen besproken. Men is akkoord gegaan met deze doelstellingen. De doelstellingen zien toe op de eerder vastgestelde thema’s cyber/digitale veiligheid, polarisatie/verbinding met de samenleving, ondermijning en mensenhandel. De komende tijd wordt de wijze van monitoring en verantwoording verder uitgewerkt. Voor het onderdeel cyber is expliciet opgenomen in 2023 de doelstelling te evalueren om te bezien of realisatie en ambitie in lijn liggen. Later dit jaar zal de minister de nieuwe Veiligheidsagenda sturen aan de Kamer, waarmee hij openbaar wordt.

Landelijke Eenheid

Na het verschijnen van het adviesrapport van de commissie Schneiders over de Landelijke Eenheid en de beleidsreactie van de minister daarop, is de politie aan de slag gegaan met het maken van een transitieplan. Dat plan is nog niet af, maar zal uit twee volgtijdelijke sporen bestaan. De korpschef lichtte de stand van zaken toe. In spoor 1 is het de bedoeling vorm en inhoud te geven aan het creëren van de twee nieuwe eenheden conform het advies van de commissie. Een eenheid gericht op opsporing en een eenheid landelijke operatie en expertise. Het gaat dan om ontvlechting en de basis op orde brengen. In het tweede spoor gaat men de eenheden echt toekomstbestendig maken. De (regio)burgemeesters hebben aangegeven de verbinding tussen de landelijke eenheden en de regionale eenheden essentieel te vinden; dit moet beter dan nu het geval is. In het LOVP zal de transitie van de Landelijke Eenheid onderwerp van gesprek blijven. 

Strategisch organisatie- en personeelplan

Lid Korpsleiding Kok gaf een presentatie. Twee risico’s worden onderkend. De eerste is de gespannen arbeidsmarkt, waarbij voldoende én diverse instroom niet meer vanzelfsprekend is voor de politie. De tweede is duurzame inzetbaarheid van personeel. Het ziekteverzuim gaat omhoog en ook het aandeel agenten met PTSS is fors. De druk op de organisatie van de afgelopen jaren lijkt zich nu in negatieve zin uit te betalen.

Ten aanzien van de bezetting is zichtbaar dat dit jaar het meest kritiek is in de balans tussen bezetting en formatie. Vanaf hier zal het langzaamaan beter worden, met als perspectief een balans tussen formatie en bezetting vanaf 2026.

De druk is onverminderd hoog op de politieorganisatie. De (regio)burgemeesters hebben opgeroepen om te bezien of er meer lucht voor de politie kan ontstaan in landelijke maatregelen rond bijvoorbeeld voetbalwedstrijden die politie-inzet ontlasten. De minister heeft aangegeven dit op te pakken.

Maatschappelijke onrust

Verschillende trajecten die het departement heeft lopen, passeerden kort de revue. Belangrijk werd het traject gevonden waarbij bezien wordt hoe de politie beter in het digitale domein kan worden gepositioneerd. Naar aanleiding daarvan gaven de (regio)burgemeesters aan dat ook gemeenten meer aanwezig zouden moeten kunnen zijn. Niet vanuit een repressieve gedachte, maar net als zoals dit op straat kan met bijvoorbeeld jongerenwerkers. Daarnaast is aangegeven dat de toegang tot besloten groepen weliswaar nodig is om de politie effectiever te laten zijn, maar dit niet zal betekenen dat er minder politie nodig is. Sterker nog, de verwachting van de (regio)burgemeesters is dat er meer capaciteit voor benodigd zal zijn.

Diversiteit

Kort is gesproken over het onderwerp diversiteit binnen de politie. Een belangrijk punt was het gevoel van straffeloosheid onder de medewerkers ten aanzien van racisme en discriminatie intern. Recent heeft de korpsleiding uitgesproken racisme en discriminatie niet te tolereren en een plan van aanpak hoe hier intern mee om te gaan is bijna afgerond. Aanvullende plannen van aanpak worden gemaakt in de eenheden om het gedachtegoed van Politie voor Iedereen verder te brengen. Opgeroepen is om de discussie en de aanpak die je voorstaat als politie nog meer publiek te maken en niet alleen binnen de politieorganisatie te voeren.

Bijstand asiel

De (regio)burgemeesters hebben aangegeven te begrijpen dat er in deze acute fase bijstand van de politie wordt gevraagd om het registratieproces in te vullen. Echter mag het niet zo zijn dat er net als met bewaken en beveiligen sprake gaat zijn van meerjarige bijstand (die eigenlijk structureel van aard is). Het gaat ook ten koste van het reguliere andere werk van de AVIM: mensenhandel bijvoorbeeld. Opgeroepen is om het proces goed door te lichten om te bezien of er andere oplossingen/inzet mogelijk zijn. De minister geeft aan dat dit laatste ook gebeurt en de KC geeft aan in huis te bezien of het proces van de politie zelf ook nog scherper kan. De KC erkent dat deze situatie onwenselijk is, maar dat dit op dit moment de enige mogelijke oplossing is. Politie is er als het nodig is. Inzet van de politie is om de basisteams zoveel mogelijk te sparen als het om het leveren van bijstand gaat. Dit uitgangspunt is nadrukkelijk ook aan de politiechefs meegegeven. De minister heeft toegezegd een en ander te monitoren en in het LOVP te brengen. Ook zal zij schriftelijk aangeven wat de bijstand behelst en wat er in gang is gezet om te zorgen dat de bijstand echt van korte duur zal zijn.