14 juni 2021

In het LOVP van 31 mei 2021 spraken de deelnemers over de realisatie van diversiteit en inclusiviteit bij de Politie. De prognoses van de operationele capaciteit kwamen aan bod en de Politieacademie gaf een presentatie over de opleidingsinspanningen. Ook het WODC-rapport over de bekostiging van de strafrechtketen werd aan de orde gesteld. De (regio)burgemeesters gaven op die punten hun inbreng en brachten signalen in over de hoorplicht WVGGZ, lachgas en designerdrugs.

Realisatieplan Politie voor Iedereen

Besproken werd het realisatieplan van de visie op diversiteit, inclusie en divers vakmanschap. De (regio)burgemeesters gaven aan dit onderwerp buitengewoon belangrijk te vinden en wezen op de gezamenlijke brief aan de minister over dit onderwerp. Het is goed dat de politie er zo nadrukkelijk mee bezig is en daar is dan ook waardering voor. De doelen en normering moeten nog een stap scherper worden gesteld. De (regio)burgemeesters agenderen daar in alle eenheden een gesprek over. De verbinding met alle gelederen van de samenleving is echter niet alleen een opgave voor de politie waar intern aan moet worden gewerkt. De houding jegens de politie moet overal indringend worden benoemd; wat kunnen we daar samen aan doen? De (regio)burgemeesters onderzoeken met de politie wat van de zijde van het bestuur nodig is om hier verder mee komen. Ook zijn middelen bij de eenheden nodig. Ze wezen tot slot op de behoefte om nader onderzoek te doen naar het sanctiestelsel bij de politie en de verschillende rollen van werkgever en gezag daarbij. Het vertrouwen in de politie om op straat haar werk te kunnen doen, straalt af op het gezag. Dit aspect zou mee moeten wegen in de uitoefening van de werkgeversverantwoordelijkheid die bij de politie zelf ligt. 

Meerjarige ontwikkeling van bezetting

De politie presenteerde de huidige cijfers en laatste prognoses. Er is zoals bekend sinds 2018 sprake van een forse onderbezetting in operationele sterkte, ook als de huidige instroom van aspiranten is meegeteld. De GGP bezetting komt van overbezetting maar vertoont inmiddels een badkuip waar we nu middenin zitten. In 2025 is de bezetting van de GGP in totaliteit weer op formatie. Er is ook in de komende jaren een grote vervangingsvraag. De instroom bij de Politieacademie is enorm vergroot en verloopt volgens planning, de capaciteit bij de academie is nu maximaal opgerekt. Het basisonderwijs is van drie naar twee jaar teruggebracht. Gaandeweg die twee jaar zijn aspiranten steeds meer (lerend) op straat. De begeleiding wordt verbeterd en met voorwaarden voor de veiligheid en het lerende aspect omkleed. Als kandidaten tijdens de opleiding uitvallen dan kan de ontstane ruimte direct worden aangevuld vanuit een reserve. Ook de zij-instroom met een verkorte specialistische opleiding wordt volgens plan gehaald. Eerder geuite zorgen hieromtrent kunnen dus worden genuanceerd. De politieacademie doet al wat mogelijk is en wat verantwoord is. De hoge instroom heeft ook zijn effect op doelen zoals de 35% diversiteit, dat is met een instroom boven de 2000 echt een opgave.

De tekorten in de opsporing zijn in absolute zin minder groot als bij de GGP, maar ook de opsporing bevindt zich de komende jaren in een badkuip. Binnen de opsporing is een grote uitstroom te zien, wat moet worden tegengegaan en met zij-instroom worden gecompenseerd. De voorzitter van de PG’s vroeg om die reden of de geprognosticeerde zij-instroom te realiseren is, waarop politie heeft geantwoord dat dit de volle aandacht heeft. Het is echter wel zo dat zij-instroom specifieke kennis en kunde betreft en daardoor niet overal inzetbaar is. Daar moet dus een gezonde balans in zitten.

De (regio)burgemeesters wezen op de verschillen tussen eenheden in de prognoses. Ook vroegen zij in de prognoses rekening te houden met hopelijk meer formatie (en in het verlengde daarvan een hogere instroom) vanuit het position paper. Ze roepen op om niet te snel aan de knoppen te draaien van de politieacademie. Ook moet helder zijn dat de stijgende bezetting slechts nog het invullen is van de huidige formatie en dat de erkende schaarste ook dan blijft bestaan.

In de drukke coronaperiode is fors aan overuren geschreven, tweemaal zoveel als normaal. Medewerkers geven aan grote behoefte aan recuperatietijd te hebben. De minister wil daar met het LOVP aanvullend over spreken en wat dit betekent voor de beschikbare capaciteit in de rest van dit jaar.

WODC Bekostiging Strafrechtketen

Het onderwerp stabiele financiering is opgenomen in de position papers, omdat conjunctuurgevoelige systemen funest zijn voor de uitvoering en de samenwerking in de keten. In de uitwerking van het advies wordt nagegaan of de mix van PxQ financiering moet worden aangepast. Het Bestuurlijk Ketenberaad zal dat advies voortbrengen. De (regio)burgemeesters herkennen veel in de analyse en de aanbevelingen van WODC en waar een en ander toe kan leiden. Ze hebben ook een gezamenlijk statement uitgebracht richting de Kamer hierover. Er is echt iets te verbeteren. Zoals de brief vanuit de regio Oost Nederland ook aangeeft: het effect is nu niet leidend en de systematiek zit samenwerking in de weg. Het OM vraagt de (regio)burgemeesters te betrekken bij het op te leveren advies door hierop terug te komen in het LOVP.

En verder

De (regio)burgemeesters zijn tevreden met het bericht dat het kabinet gehoor geeft aan de zorgen over de designerdrug 3-MMC en dat deze spoedig in de ban gaat. Dit zou in principe moeten gelden voor al dergelijke schadelijke varianten. De problematiek van lachgas leeft enorm bij burgemeesters. Handhaving hierop kost politie niet alleen extra inzet maar ook geld voor het inrichten van de infrastructuur. Toch vragen zij ook hier om dit spoedig te regelen. Omdat de minister aangeeft dat de begroting dit niet toelaat, hebben de (regio)burgemeesters de Kamercommissie benaderd.

De (regio)burgemeesters maakten de minister attent op de ervaringen met de hoorplicht in WVGGZ en hebben verzocht de wetgeving hierop te evalueren. De praktijk komt niet tegemoet aan het gewenste doel van de wetgever: het versterken van de rechtspositie van de betrokkene.