Informatie-uitwisseling

Delen

Gemeente, politie en andere ketenpartners werken samen bij de integrale aanpak van complexe veiligheidsvraagstukken. Goede informatie-uitwisseling is daarbij een wezenlijke voorwaarde. De samenleving verwacht dat gemeenten, politie en andere partijen de informatiedeling op orde hebben zodat zij effectief criminaliteit kunnen bestrijden en de veiligheid vergroten.

Als het gaat om openbare orde en veiligheid is de informatiepositie van de burgemeester van cruciaal belang. De burgemeester heeft het gezag over de politie bij de handhaving van de openbare orde. Verder heeft de burgemeester ook diverse specifieke bevoegdheden. Denk aan het opleggen van een tijdelijk huisverbod bij huiselijk geweld en het sluiten van drugspanden op basis van artikel 13b Opiumwet. Om die rollen uit te kunnen oefenen heeft de burgemeester alle relevante informatie nodig vanuit de politie en van andere betrokken partners.

Naast het belang van de informatiepositie voor de burgemeester in het kader van de openbare orde handhaving is informatie-uitwisseling binnen de gemeentelijke organisatie en tussen de gemeente en haar (overheids)partners cruciaal, bijvoorbeeld op het snijvlak van zorg en veiligheid en voor de aanpak van ondermijnende criminaliteit. De informatie moet bij de burgemeester terecht kunnen komen én bij het college van burgemeester en wethouders vanuit een brede beleidsverantwoordelijkheid.

Een belangrijke vraag daarbij is wie, welke informatie op welk moment mag uitwisselen. Zo is er binnen de gemeente een schat aan informatie beschikbaar, maar de ene gemeentelijke afdeling mag die veelal niet delen met de andere afdeling vanwege doelbindingsvereisten uit de privacywetgeving of specifieke sectorale geheimhoudingsplichten.

Informatie is noodzakelijk om betekenisvol te kunnen interveniëren bij casussen rond complexe veiligheidsvraagstukken zoals binnen het Zorg- en Veiligheidsdomein. Het gaat veelal over personen, die problemen en/of criminaliteit veroorzaken en tegelijkertijd veel achterliggende complexe problematiek hebben. Daardoor kan het voorkomen dat een interventie in het zorgdomein vele malen effectiever is dan een interventie vanuit het veiligheidsdomein. Men moet elkaar dan echter wel eerst weten te vinden en de beschikbare informatie mogen uitwisselen.

Omdat de wetgever ruimte heeft gelaten voor het vinden van de juiste balans tussen privacy en gegevensverwerking, ontstaan er stromingen in de interpretatie van de wet, variërend van rekkelijk naar precies. Vanwege de ruimte in de praktijk adviseert de Rijksoverheid gemeenten te werken met convenanten waarin de werkafspraken zijn vastgelegd onder de bevoegdheden en vereisten die in de verscheidenheid aan wetten zijn gegeven. In de praktijk ontstaat daardoor een veelheid aan afsprakenkaders, die lastig werkbaar zijn. De onduidelijkheid en onzekerheid waarmee de professional te maken heeft, kan de praktijk verlammen.

Binnen het programma Sociaal domein loopt het traject Uitwisseling Persoonsgegevens en Privacy (UPP) dat zich onder meer richt op het aanpakken van enkele knelpunten in de gegevensdeling.

Zichtbaar is dat gemeenten vanuit verschillende domeinen en verschillende veiligheidsproblematieken tegen dezelfde soort informatie-uitwisselingsvraagstukken aan lopen. De regioburgemeesters zijn van mening dat het rijk deze vraagstukken rondom privacy met voorrang moet oppakken. De regioburgemeesters dragen bij aan het identificeren van knelpunten in de informatie-uitwisseling en dragen oplossingen aan, met oog voor de privacyaspecten.

In september 2017 hebben de regioburgemeesters de minister een ‘proeve van wetgeving (pdf, 537 kB)’ overhandigd waarin zij een aantal suggesties doen voor de aanpassing van wetgeving voor de aanpak van ondermijnende criminaliteit. In de proeve staan voorstellen om informatiedeling binnen de gemeente en tussen gemeenten en andere partijen goed juridisch te borgen. Daarnaast worden er voorstellen gedaan voor de verbetering van de aanpak van ondermijning. De suggesties komen voort uit de gemeentelijke praktijk.

Meer informatie

Links