Overvallen en straatroof

Overvallen en straatroof zijn benoemd als delicten met een hoge impact voor het slachtoffer, de zogenaamde high impact crimes. In de lokale driehoek bepalen burgemeester, officier van justitie en politie de lokale aanpak.

Er bestaat geen juridische term voor ‘overval'. De politie hanteert de volgende definitie: met geweld of onder bedreiging van geweld, wegnemen of afpersen van enig goed, gepleegd tegen personen die zich in een afgeschermde ruimte bevinden of op een gepland/georganiseerd waardetransport of poging daartoe. Voorbeelden zijn een overval op een bedrijf, een woning of een professionele geldloper. Voor straatroof wordt de volgende definitie gehanteerd: het met geweld of bedreiging met geweld wegnemen of afpersen van enig goed, gepleegd tegen personen die zich niet in een afgeschermde ruimte bevinden, of de poging daartoe. Een straatroof wordt in de meeste gevallen door meer dan 1 dader gepleegd. Bij berovingen valt ook het gebruik van geweld op. Vaak gebruikt een straatrover meer geweld dan nodig is om de buit te bemachtigen.

Criminaliteitsontwikkeling

In 2009 zijn 2.898 overvallen gepleegd. In 2013 is dit gedaald tot 1.633, een daling van 43,7%. In 2013 is het aantal straatroven met 12% gedaald. Deze daling zette ook in 2014 door. Zowel het aantal overvallen als het aantal straatroven, daalde in 2014 met 22%. Ook in 2015 daalt het aantal overvallen en het aantal straatroven. In geheel 2015 zijn er 1239 overvallen geregistreerd en 4731 straatroven.

Taskforce overvallen

Het Ministerie van Justitie installeerde in oktober 2009 de Taskforce Overvallen. In de Taskforce zitten vertegenwoordigers van de landelijke overheid, gemeente, politie, Openbaar Ministerie en bedrijfsleven. Voorzitter is de Rotterdamse burgemeesterAboutaleb. Sinds begin 2013 is het doel om het aantal straatroven terug te dringen er bij gekomen.

De doelstellingen van de taskforce per 2014 zijn:

  • Een afname van het aantal overvallen naar maximaal 1.900 per jaar
  • Een afname van het recidivepercentage bij overvalcriminaliteit naar 40%
  • Een stijging van het oplossingspercentage van overvalcriminaliteit naar 40%
  • Een stijging van het percentage veroordeelde overvallers naar 32%
  • Een stijging van het percentage bedrijven dat preventiemaatregelen neemt naar 85%

Om deze doelstellingen te bereiken, is het Actieprogramma Ketenaanpak Overvalcriminaliteit opgesteld. In dit Actieprogramma staan acties op het gebied van preventie, opsporing, vervolging, slachtofferhulp, regie en monitoring.

In 2016 heeft de Taskforce de heren Rovers en Fijnaut gevraagd de overvallenaanpak van de afgelopen jaren tegen het licht te houden en vooruit te blikken naar de toekomst. De vraag was: wat zijn de lessen die kunnen worden getrokken uit de afgelopen jaren? Maar ook: wat is er nodig om de aanpak te verduurzamen, zodat wordt vermeden dat na de aanvankelijke successen de opgebouwde routines en expertise weer verloren gaan? De onderzoekers hebben hiervoor op 12 oktober 2016 hun rapportage "De aanpak van overvallen en overvallers in de jaren 2011-2016, een gegronde beschouwing over de resultaten en vooruitzichten" opgeleverd aan de Taskforce Overvallen.

De onderzoekers pleiten voor blijvende aandacht. Zij schrijven dat investeren in goede samenwerking van betrokken partijen loont en waarschuwen voor een inefficiënte en schadelijke cyclus van reactief acteren en het loslaten van maatregelen als resultaat is bereikt.

De Taskforce heeft daarop aangegeven dat zij van mening is dat de aanpak vast gehouden moet worden en dat de bodem nog niet is bereikt. Zij heeft daartoe nieuwe ambities geformuleerd  en heeft de minister een voorstel gezonden voor inrichting van een nieuw actieprogramma 2018-2019.

In 2017 bericht de minister de Kamer dat hij de aanpak via de Taskforce Overvallen de komende jaren continueert.

 

Meer informatie

Links